Nói đến đặc sản Hà Nam chắc hẳn nhiều người chỉ biết đến món cá kho làng Vũ Đại – món ăn gắn liền với tác phẩm “Chí Phèo” của nhà văn Nam Cao. Tuy nhiên các bạn sẽ phải bất ngờ với những món đặc sản Hà Nam mà mình giới thiệu sau đây.
Trước khi nhắc đến những món đặc sản khác của Hà Nam vẫn phải nói đến Cá Kho làng Vũ Đại – món ăn đặc trưng nhất của Hà Nam. Tại sao nó lại nổi tiếng đến vậy?
Cá Kho làng Vũ Đại không chỉ nổi tiếng nhờ tác phẩm văn học của nhà văn Nam Cao mà món ăn này nổi tiếng từ chính hương vị của nó. Thịt cá mềm giữ nguyên được độ ngọt của thịt cá kho cùng miếng thịt ba chỉ béo ngậy, hòa quyện cùng mùi thơm của gừng, xả, chanh ớt... quả thực món ăn này khiến du khách phải say mê.
Được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, món Cá Kho làng Vũ Đại vẫn giữ hương vị riêng mà không nơi nào có thể chế biến được. Mặc dù đã thương nghiệp hóa, món Cá Kho làng Vũ Đại đã có mặt trên thị trường ở nhiều siêu thị lớn nhưng chỉ có đến và thưởng thức món ăn ở chính nơi đây bạn mới cảm nhận được hương vị tuyệt vời nhất của món cá kho.
Cá Kho với nguyên liệu chính là cá trắm đen – loại cá có thịt dày, săn chắc và ngọt. Cá trắm đen được làm sạch khử mùi rồi mang ướp với các gia vị như giềng, gừng, chanh, ớt nước mắm, thịt ba chỉ và các gia vị khác. Sau đó được xếp vào niêu đất với lớp đáy đã được phủ 1 lớp giềng để chống cháy và giữ được hương vị. Cứ 1 lớp cá lại có 1 lớp gia vị được pha chế theo công thức bí truyền rồi được đun khoảng 15-20 tiếng trên bếp lửa than củi (mức độ lửa to nhỏ cũng làm nên món cá ngon) mới có được món cá kho chuẩn vị.
Chính vì quy trình làm công phu và nguyên liệu tiêu chuẩn làm nên món ăn ngon mà du khách muốn thưởng thức món đặc sản Hà Nam này cũng phải chi mức giá từ 500.000đ-700.000đ/ nồi và có loại đắt hơn với mức giá 1,5 triệu đồng.
Việt Nam có rất nhiều món bánh ngon phải kể đến như: bánh tráng, bánh Cuốn, bánh rán, bánh lá, bánh giò.... và mỗi món bánh lại mang hương vị riêng của bánh cũng như của từng vùng miền. Bánh cuốn Phủ Lý cũng như thế - mang trong mình hương vị của vùng đất Đồng Bằng Bắc Bộ.
Được làm từ nguyên liệu chính là gạo nhưng phải là gạo tám xoan để có món bánh ngon nhất. Gạo được xay thành bột rồi ngâm trong 2 đến 3 tiếng mới đạt. Khi tráng bánh sẽ được trắng ngon mắt, bánh vừa chín tới sẽ được rắc hành khô phi và chút mỡ lợn để có những chiếc bánh béo ngậy.
Bánh Cuốn Phủ Lý thường không có nhân thịt, cũng không ăn cùng giò chả giò lụa mà là thịt nướng. Thêm vào đó là nước chấm với các nguyên liệu như đu đủ xanh thái lát, giấm chua chua, ớt cay cay và vị thơm nồng của tỏi và 1 đĩa rau ăn kèm (xà lách, giá đỗ, hoa chuối thái mỏng). Có lẽ chính vì điều này đã làm nên nét riêng của bánh Cuốn Phủ Lý – món đặc sản của Hà Nam - mà không nơi nào có.
Vào mùa đông se se lạnh, ăn 1 đĩa bánh Cuốn Phủ Lý thì đúng là không còn gì tả được. Đến với Hà Nam đừng quên món ăn này nhé, giá cũng khá rẻ chỉ 25.000-50.000đ/ đĩa.
Ai cũng biết Cáy sống ở vùng nước lợ, thường có ở vùng sông ven biển thì tại sao 1 vùng không gần biển như Hà Nam lại nổi tiếng với món mắm cáy? Nhưng cũng chính vì điểm lạ này mà món mắm cáy Bình Lục xuất hiện ở nhiều kênh báo trí, truyền hình..
Mắm Cáy Bình Lục được chế biến giống với nhiều nơi khác: Cáy được bóc yếm làm sạch => giã nhuyễn rồi trộn với muối => cho vào vại ủ. Nhưng công đoạn công phu nhất nằm ở chỗ phải phơi đủ nắng, đủ sương sao cho ngấu mới đem dùng.
Mắm ngon phải có màu đặc trưng bắt mắt, mắm phải có đủ mùi vị như ngọt ngọt béo béo của cáy, mặn mặn của muối, bùi bùi của giếng, ấm nồng của gừng.. ăn cùng với cà muối, thịt luộc thì đúng là mỹ vị nhân gian.
Mắm Cáy Bình Lục cũng khá rẻ và có thể mua về làm quà ở những cửa hàng ở Hà Nam với mức giá 30.000-50.000đ/ chai.
Điểm các đặc sản Hà Nam sẽ thật thiếu sót nếu bỏ quên chuối Ngự Đại Hoàng – được biết đến là 1 trong các lễ vật tiến vua thời xưa.
Không phải là giống chuối quả to mà ngược lại buồng chuối Ngự Đại Hoàng khá nhỏ nhưng khá đẹp, vỏ vàng óng, quả căng tròn. Ăn chuối có vị ngọt thơm rất đặc trưng, càng ăn càng thấy ghiền. Khi du lịch mảnh đất Hà Nam bạn không nên bỏ qua nhé!
Nếu Bắc Giang có bánh đa Kế thì Hà Nam cũng có bánh Đa Kiện Khê với mùi vị riêng không giống những loại bánh đa mà bạn đã từng ăn thử ở những nơi khác.
Công đoạn nào cũng đòi hỏi người làm tỉ mỉ, khéo léo. Bột phải được pha nước sao cho có độ sánh vừa phải. Khi tráng bánh, phải điều tiết nhiệt độ cho bánh chín nục thì khi nướng lên ăn mới giòn. Khâu nướng bánh cũng cần có kỹ năng, kinh nghiệm, phải làm sao cho bánh chín đều, bánh có độ phồng, vàng rộm tự nhiên.
Nếu cần 1 món quà đặc sản của Hà Nam về làm quà thì hãy mua ngay bánh Đa Kiện Khê nhé, giá cũng rất hợp lý: 180.000-200.000đ/ 10 cái.
Du lịch Hà Nam ngoài cảnh quan thiên nhiên, các di tích lịch sử mang đậm yếu tố tâm linh thì cũng đừng nên bỏ qua các món đặc sản nổi tiếng ở Hà Nam mà mình vừa kể trên nhé. Chắc chắn sẽ làm cho chuyến du lịch của các bạn thêm trọn vẹn.